آزمایشهای ادراری
آزمایش آنالیز ادرار
همانند CBC، آزمایش آنالیز ادراری میتواند اطلاعات زیادی در مورد سلامتی فرد ازجمله عفونت دستگاه ادراری (UTI) یا مشکلات کلیوی مانند سنگ کلیه به پزشک ارائه دهد. آزمایش کشت ادرار در آزمایش کشت ادرار مشخص میشود که چه باکتری یا قارچی باعث عفونت ادراری شده است. انواع تستهای تصویربرداری اگر محل عفونت در سایر آزمایشات آشکار نشود.
در آنالیز و آزمایش ادرار برای کلیه تست های ادرار ممکن است به نمونه کوچکی از ادرار یا ادرار جمع آوری شده در بازه ۲۴ ساعته نیاز داشته باشد. آزمایش آنالیز ادرار یک تست ادرار گسترده است که به پزشک در تعیین مشکل نهانی یا تعیین مسیر تستهای آینده کمک کند. آزمایش آنالیز ادرار به دنبال وجود پروتئین و خون در ادرار است. دلایل مختلفی برای وجود پروتئین در ادرار وجود دارد. که البته همه آنها دلیل بر وجود بیماری نیستند. برای مثال عفونت و ورزش سنگین پروتئین ادرار را افزایش میدهد. از جمله موادی که ممکن است در ادرار وجود داشته باشند، عبارتند از:
◦ خون
◦ PUS CELL
◦ باکتری
◦ قند
◦ پروتئین
اگر نتیجه تست برای یک یا چند مورد از این مواد مثبت باشد، میتواند نشاندهنده مشکلات زیر باشد:
◦ عفونت ادراری یا کلیه
◦ بیماری کلیه
◦ علائم افتادن سنگ کلیه در مثانه
◦ دیابت
تست های پروتئین ادرار و نسبت البومین به کراتینین
تستهای پروتئین ادرار و نسبت پروتئین به کراتینین (UPCR) ادرار به عنوان بخشی از روتین چکاپ و اغلب به عنوان بخشی از آنالیز ادرار، بررسی میشوند و نشانگرهای مهمی برای بیماریهای کلیوی به حساب میآیند. با این حال امروزه برای آزمایش عملکرد کلیه، بررسی نسبت آلبومین به کراتینین (ACR) ارحجیت دارد. این تستها نیاز به نمونه کوچکی از ادرار دارند و هر دو به تعیین مقدار البومین در ادرار کمک میکنند.
آلبومین پروتیئنی مهمی در خون است. اگر کلیه مقدار زیادی از آلبومین را از خون فیلتر کرده و وارد ادرار کند، میتواند نشاندهنده وجود مشکلی در عملکرد کلیه باشد. تست میکروآلبومین ادرار تست حساستری است که میتواند حتی کوچکترین مقدار پروتئین در ادرار را هم تشخیص دهد. افرادی که ریسک بالایی برای ابتلا به بیماریها و اختلالات کلیه دارند، ممکن است حتی در صورت منفی بودن نتیجه تست پروتئین ادرار، نیاز به انجام تست میکروآلبومین ادرار داشته باشند.
مقدار طبیعی پروتیئن ادرار چقدر است؟
مقدار نرمال پروتئین در ادرار ۱۵۰ میلیگرم در روز در مورد آلبومین کمتر از ۳۰ میلیگرم در روز است. هر مقداری بالاتر از این ممکن است نشاندهنده بیماری کلیه باشد. به صورت موقت در مواردی از قبیل عفونتها، استرس، بارداری، رژیم غذایی، هوای سرد، یا تمرینات ورزشی سنگین ممکن است مشاهده شود. اما وجود دائمی مقادیر بالای پروتئین در ادرار نشاندهنده اسیب احتمالی کلیه است و نیاز به بررسیهای بیشتر برای تعیین علت دقیق دارد. برای این آزمایش از نمونه ادرار رندوم استفاده میشود. همچنین ممکن است نمونه ادرار ۲۴ ساعته درخواست شود.
تست ادرار ۲۴ ساعته (تست کراتینین ادرار)
یکی از آزمایشهای عملکرد کلیه، مواد دفعی در مجموع ادرار تولیدی بدن در بازه زمانی ۲۴ ساعته را تست میکند. در این تست که به آن کلیرانس کراتینین هم گفته میشود، پزشک مقدار کراتینین دفعی در ادرار را در بازه ۲۴ ساعته بررسی میکند. از این تست برای بررسی عملکرد کلیه و میزان دفع پروتئین در ادرار یا پروتئینوری هم استفاده میشود. هرچند برای این کار میتوان از نمونه ادرار رندوم هم استفاده کرد. اما به دلیل اینکه عوامل مختلفی مثل رژیم غذایی، ورزش، میزان آب دریافتی بدن، بر میزان کراتینین تاثیر میگذارد، بهتر است از نمونه ادرار ۲۴ ساعته به جای نمونه ادرار رندوم استفاده کرد.
نمونه مورد نظر کراتینین ادرار چگونه تهیه میشود؟
برای این تست باید ادرار خود را در یک بازه ۲۴ ساعته جمع آوری کنید. به این صورت که در ابتدای صبح، ادرار خود را طبق معمول هر روزه تخلیه میکنید. از این زمان، مهلت ۲۴ ساعته جمع آوری نمونه شروع میشود. در این ۲۴ ساعت تمام ادرار خود را در ظروفی که توسط آزمایشگاه در اختیار شما گذاشته شده است، تخلیه کنید. صبح روز بعد یعنی ۲۴ ساعت بعد، آخرین ادرار خود را هم در ظرف تخلیه کنید و سپس نمونه را به آزمایشگاه تحویل دهید.
مقدار طبیعی کراتینین ادرار چقدر است؟
به دلیل سن و حجم بدنی، متغیرهای طبیعی زیادی در میزان کراتینین دفعی بدن وجود دارد. مقدار کراتینین طبیعی دفعی در طول ۲۴ ساعت برای مردان از ۹۵۵ تا ۲۹۳۶ میلیگرم و در زنان از ۶۰۱ تا ۱۶۸۹ میلیگرم در ۲۴ ساعت متغیر است. مقدار کراتینین خارج از محدوده در ادرار ۲۴ ساعته نشاندهنده موارد زیر است:
◦ بیماریهای کلیوی
◦ عفونت
◦ نارسایی کلیه
◦ انسداد لوله ادراری مثل سنگ کلیه
◦ دیستروفی عضلانی پیشرفته